Penyakit Kulit: Jenis, Gejala, Penyebab, Rawatan & Pencegahan (2025)

Penyakit kulit merangkumi pelbagai keadaan yang menjejaskan kulit, seperti ruam, jangkitan, atau keradangan. Puncanya berbeza-beza daripada jangkitan bakteria, virus, kulat, hingga faktor genetik dan persekitaran. Diagnosis yang tepat dan rawatan yang sesuai dapat mengurangkan gejala, mencegah komplikasi, serta memperbaiki kesihatan dan penampilan kulit secara keseluruhan.

Apa Itu Penyakit Kulit?

Penyakit kulit merujuk kepada sebarang keadaan atau gangguan yang menjejaskan struktur, rupa atau fungsi kulit. Ia boleh berpunca daripada jangkitan (bakteria, virus, kulat, parasit), keradangan, tindak balas autoimun, alergi, atau faktor genetik.

Jenis-Jenis Penyakit Kulit

1. Ekzema (Dermatitis)

Ekzema

ialah keradangan kulit kronik yang menyebabkan kegatalan, kemerahan, dan kekeringan. Ia boleh dicetuskan oleh alahan, tekanan, bahan kimia atau cuaca kering.

Simptom: Gatal keterlaluan, ruam merah yang boleh melepuh, kulit kering, mengelupas atau menebal.
Rawatan: Krim steroid, pelembap khas, antihistamin, dan pengurusan pencetus.

2. Jerawat (Acne)

Jerawat

berlaku apabila folikel rambut tersumbat oleh sebum dan sel kulit mati.

Simptom: Bintik putih/hitam, jerawat bernanah, nodul atau sista, parut selepas jerawat.
Rawatan: Produk topikal (benzoyl peroxide, retinoid), antibiotik oral, rawatan estetik (laser, PRP, chemical peel).

3. Psoriasis

Psoriasis ialah penyakit autoimun kronik yang menyebabkan kulit tebal, bersisik dan merah.

Simptom: Tompokan merah bersisik putih keperakan, gatal, sakit atau pecah-pecah, biasanya di siku, lutut, kulit kepala.
Rawatan: Kortikosteroid topikal, fototerapi, ubat sistemik (methotrexate, biologik).

4. Melanoma (Kanser Kulit)

Melanoma adalah kanser kulit agresif yang bermula dari sel melanosit.

Simptom: Tahi lalat berubah saiz, bentuk atau warna, tompokan gelap yang tumbuh/berdarah, tidak simetri dan pinggir tidak sekata.
Rawatan: Pembedahan, terapi radiasi atau imunoterapi, pemantauan berkala.

5. Herpes Simpleks

Herpes ialah jangkitan virus yang menghasilkan lepuh berair, biasanya pada bibir atau alat sulit.

Simptom: Lepuh kecil gatal/sakit, demam ringan atau keletihan, berulang jika imun lemah.
Rawatan: Ubat antiviral (acyclovir), rawatan topikal, elakkan hubungan semasa gejala aktif.

6. Urtikaria (Gatal-gatal)

Urtikaria ialah reaksi alahan pada kulit yang muncul sebagai ruam merah dan gatal.

Simptom: Ruam cepat berubah lokasi, bengkak sekitar bibir/kelopak mata, reaksi pantas selepas terdedah alergen.
Rawatan: Antihistamin oral, pengelakan pencetus, kortikosteroid untuk kes teruk.

7. Kurap (Ringworm)

Kurap ialah jangkitan kulat pada permukaan kulit yang mudah berjangkit.

Simptom: Tompokan bulat bersisik dengan tepi merah, gatal teruk, berlaku di badan, kulit kepala atau kaki.
Rawatan: Krim antifungal, kebersihan kulit/pakaian, antifungal oral jika luas.

8. Demam Campak (Measles)

Demam campak ialah jangkitan virus akut yang biasa berlaku dalam kalangan kanak-kanak tanpa imunisasi.

Simptom: Demam tinggi, ruam merah merebak, batuk, mata merah, hidung berair.
Rawatan: Rehat, cecair, rawatan simptomatik, vaksin MMR sebagai pencegahan.

9. Lupus

Lupus ialah penyakit autoimun yang menjejaskan kulit dan organ dalaman.

Simptom: Ruam rama-rama di wajah, kelesuan, demam berulang, sakit sendi atau keguguran rambut.
Rawatan: Ubat imunosupresif, perlindungan UV, pemantauan oleh pakar rheumatologi dan dermatologi.

Simptom Umum Penyakit Kulit

• Gatal atau pedih

• Kemerahan atau keradangan

• Kulit bersisik atau menebal

• Benjolan, lepuh atau tompokan putih

• Kulit melecet, luka atau bernanah

Rawatan Umum Penyakit Kulit

Rawatan bergantung kepada punca dan jenis penyakit, antaranya:

• Topikal: krim kortikosteroid, antikulat, antibiotik

• Oral: antihistamin, antibiotik, ubat autoimun

• Prosedur: rawatan laser, fototerapi, pembedahan kecil

• Gaya hidup: elak pencetus (allergen, stres), jaga kebersihan, hidrasi kulit

Langkah Pencegahan Penyakit Kulit

• Cuci tangan dan badan dengan sabun lembut

• Elakkan berkongsi tuala, pakaian atau alat solek

• Keringkan badan sepenuhnya selepas mandi

• Gunakan pelembap secara berkala

• Elakkan menggaru kawasan terjejas

• Guna pelindung matahari jika keluar rumah

• Jaga pemakanan dan tidur yang cukup

FAQ Tentang Penyakit Kulit

1. Adakah semua penyakit kulit berjangkit?
Tidak. Hanya sesetengah seperti kudis, kurap dan moluskum yang berjangkit. Psoriasis dan ekzema tidak menular.

2. Boleh tak saya rawat penyakit kulit dengan ubat farmasi sahaja?
Ada jenis yang ringan boleh dirawat sendiri, tetapi dapatkan nasihat doktor untuk kes berulang atau teruk.

3. Apakah simptom penyakit kulit yang perlu diberi perhatian segera?
Luka bernanah, lepuh besar, demam berserta ruam, atau perubahan warna kulit secara tiba-tiba.

4. Bolehkah penyakit kulit berkait dengan masalah dalaman?
Ya. Ada jenis berkaitan dengan sistem imun atau organ dalaman seperti lupus dan psoriasis.

5. Patutkah saya jumpa pakar kulit jika simptom tidak hilang?
Ya, pakar dermatologi akan buat diagnosis lebih tepat dan beri rawatan sesuai.

Pandangan Pakar

Penyakit kulit bukan sahaja menjejaskan penampilan fizikal, malah boleh memberi tekanan emosi jika tidak dirawat dengan betul. Mengenali jenis, punca, dan rawatan yang tepat adalah kunci utama untuk menguruskan kesihatan kulit. Jika mengalami gejala luar biasa atau berlarutan, segera berjumpa doktor atau pakar dermatologi. Pencegahan awal adalah langkah terbaik untuk mengelakkan komplikasi serius.